حجم معاملات در بورس چیست | ۱۰ کاربرد استثنایی حجم در معاملات بورس ایران

حجم معاملات در بورس چیست و چگونه می‌توانیم با درک صحیح حجم معاملات سرمایه ‌گذاری مطمئنی برای خود در این بازار رقم بزنیم؟ یکی از مهم‌ترین اصطلاحات رایج بورس حجم معاملات است که اهمیت بسیار زیادی در تحلیل سهم های مختلف و شاخص بورس دارد و عدم دقت به آن هر تحلیلی را با چالش روبرو خواهد کرد. در این مقاله از مجموعه مقالات آموزش رایگان بورس سعی داریم تا به صورت کامل و جامع به بررسی اهمیت حجم معاملات در بازار بورس ایران پرداخته و همچنین ۱۰ کاربرد استثنایی آن را نیز برای تحلیل هرچه بهتر بازار بورس با شما در میان بگذاریم.

افراد با تجربه و حرفه‌ای همیشه در معاملات خود به حجم دقت ویژه‌ای دارند و در تمام استراتژی های حرفه‌ای مورد استفاده در تحلیل بازار بورس نیز حجم به عنوان یک فاکتور بسیار مهم تعریف شده است. جالب است بدانید که در حال حاضر قدرتمندترین استراتژی های تعریف شده در بازار بورس ایران بر اساس حجم معاملات پایه گذاری شده‌اند و حتی سرمایه‌گذارانی را هم داریم که تنها و تنها با دقت به حجم معاملات اقدام به معامله گری در این بازار کرده و روند بسیار ایده‌آلی را نیز از این طریق برای خود رقم زده‌اند. به همین دلیل باید توصیه کنیم که حتماً این مقاله را با دقت بسیار زیاد مطالعه کرده و نکات ارائه شده در آن را نیز در ذهن بسپارید.

حجم معاملات در بورس چیست

قبل از اینکه به معرفی نکات بسیار مهم معامله گری با تکیه بر حجم معاملات در بازار بورس بپردازیم لازم است تا ابتدا مفاهیم اولیه مرتبط با این موضوع را در بازار بورس و تابلو بازار به شما معرفی کنیم. اولین مورد از این مفاهیم نیز به تعریف خود حجم معاملات در بازار بورس بر می گردد. حجم معاملات یک سهم در بازار بورس در واقع به مجموعه معاملات انجام پذیرفته در آن سهم در یک روز معاملاتی اطلاق می‌شود.

دقت داشته باشید که در طول یک روز معاملاتی ممکن است معاملات بسیار زیادی بر روی یک سهم انجام پذیرد که همه آنها حجم مشخصی دارند. البته قیمت های بسیار مختلفی نیز برای معاملات صورت گرفته در بازار بورس بر روی هر سهم تعیین می‌شود که هدف ما بیشتر در این مقاله بررسی حجم معاملات است. برای اینکه حجم معاملات در یک سهم را بهتر درک کنید لازم است تا یک مثال ساده را با شما در میان بگذاریم.

فرض کنید که بر روی یک سهم در طول یک روز معاملاتی ۵ معامله به شرح زیر انجام می پذیرد:

• ۲۱۰۰ سهم در قیمت ۱۰۰۰ تومان
• ۳۰۰۰ سهم در قیمت ۱۰۱۰ تومان
• ۵۰۰۰ سهم در قیمت ۱۰۴۰ تومان
• ۴۰۰ سهم در قیمت ۱۰۴۵ تومان
• ۵۰۰۰ سهم در قیمت ۱۰۴۲ تومان

اگر چنین معاملاتی بر روی یک سهم در یک روز معاملاتی رخ دهد عملاً حجم معاملات سهام مورد نظر ۱۵۵۰۰ واحد خواهد بود. این مثال از این جهت اهمیت دارد که بدانید قیمت های مختلف در نظر گرفته شده در معاملات مختلف در یک ساعت تاثیری بر روی حجم معاملات آن سهم داشته و برای محاسبه حجم معاملات آنها تعداد سهم های معامله شده در آن را جمع میکنیم.

چگونه حجم معاملات در بازار بورس را ببینیم؟

احتمالا ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که چگونه می‌توانیم حجم معاملات هر کدام از سهم های تعریف شده در بازار بورس را مشاهده کنیم؟ اگر مقاله آموزش تابلو خوانی در بورس را مطالعه کرده باشید می دانید که یکی از آیتم‌های قابل مشاهده در تابلو بازار بورس در هر یک از سهم های تعریف شده در این بازار حجم معاملات آن در هر روز معاملاتی است. سازمان بورس ایران به صورت لحظه ای حجم معاملات انجام پذیرفته بر روی هر یک از سهم های تعریف شده در بازار بورس را در تابلوی بورس به نمایش می‌گذارد که شما می توانید آن را در لحظه مشاهده نمایید.

دقت داشته باشید که بر خلاف بازار ارز دیجیتال و بازار فارکس که حجم معاملات به نمایش درآمده مربوط به یک بروکر و یا صرافی خاص هستند در تابلو بازار بورس شما می توانید جمع کل حجم معاملات صورت گرفته بر روی یک سهم در تمام کارگزاری های بورس را مشاهده نمایید. در واقع اطلاعات مندرج در تابلو بازار بورس جمع کل معاملات صورت گرفته از سوی کاربران تمام کارگزاری های تعریف شده در بازار بورس است.

واحد حجم معاملات در بازار بورس

نکته بعدی که باید درباره حجم معاملات در بازار بورس به آن اشاره کنیم واحدهای مورد استفاده برای معرفی حجم در تابلو بازار بورس است. وقتی از حرف k برای معرفی حجم معاملات یک سهم در بازار استفاده می‌شود نشان از واحد هزار در حجم معاملات آن سهم دارد. به عنوان مثال ۵۰۰ K به معنی ۵۰۰ هزار واحد حجم معاملات در سهام مورد نظر خواهد بود.

حرف M در واحد شمارش حجم معاملات در بازار بورس نیز اشاره به میلیون دارد. ۵۰۰ M به معنای ۵۰۰ میلیون واحد حجم معامله شده در سهام مورد نظر است.

حرف B در واحد شمارش حجم معاملات در بازار بورس اشاره به میلیارد دارد. ۱۰B به این معنا است که حجم معاملات سهام مورد نظر در روز معاملاتی مورد نظر ۱۰ میلیارد واحد بوده است.

البته این موضوع پیچیدگی زیادی ندارد و هدف ما از معرفی آن بیشتر شناخت هرچه بهتر این موضوع مخصوصاً برای تازه‌واردان بازار بورس است که هنوز با این اصطلاحات در تابلو بازار بورس آشنا نیستند.

حجم معاملات در تایم فریم های مختلف

همچنین لازم به توضیح است که در تابلو بازار بورس تنها امکان مشاهده حجم معاملات در تایم فریم روزانه وجود دارد. در واقع شما وقتی وارد تابلوی یک سهم در بازار بورس می‌شوید، حجم به نمایش درآمده در تابلوی آن سهم نشان از حجم معاملات آن در همان روز معاملاتی دارد. اما پرواضح است که از حجم معاملات می‌توان در تایم فریم های مختلف برای انجام معامله استفاده کرد.

اگر شما حجم معاملات یک سهم را در تمام روز های یک هفته محاسبه کنید حجم معاملات در تایم فریم هفتگی حاصل خواهد شد. به همین ترتیب می توانید حجم معاملات هر سهمی را در تمام تایم فریم های معاملاتی از یک ساعت تا ماهانه محاسبه نمایید. در ادامه مشاهده خواهید کرد که متوسط حجم معاملات یک سهم در تایم فریم های مختلف اهمیت بسیار زیادی برای انجام معامله بر روی آن خواهد داشت.

متوسط حجم معاملات ۹۰ روزه

یکی از اطلاعات بسیار مهمی که همراه با حجم روزانه معاملات، می‌توان از آن برای تحلیل شرایط مختلف استفاده نمود و به آن نیاز خواهید داشت متوسط حجم معاملات آن سهم در ۹۰ روز معاملاتی است. در مقاله حجم مبنا چیست به صورت کامل به این نکته اشاره کردیم که شما می توانید متوسط حجم معاملات ۹۰ روزه یک سهم را نیز در تابلو بازار بورس مشاهده کنید.

در ادامه با تشریح نکات معاملاتی و استراتژی هایی که در آنها از حجم معاملات استفاده می‌شود، متوجه خواهید شد که کارکرد متوسط حجم معاملات ۹۰ روزه می تواند برای بررسی شرایط آن سهم اهمیت بسیار زیادی داشته باشد.

اندیکاتور حجم معاملات در بورس چیست

همچنین امکان مشاهده حجم معاملات در هر یک از سهم های تعریف شده در بازار بورس در نمودار معاملاتی آن سهمی وجود دارد. برای مشاهده حجم معاملات بر روی نمودار هر سهم در پلتفرم معاملاتی خود می‌توانید اندیکاتور Volume را به اجرا در آورید. بعد از فراخوانی اندیکاتور یک هیستوگرام در زیر نمودار سهم مورد نظر شما ترسیم خواهد شد که مستطیل‌های هیستوگرام در واقع مقدار حجم معاملات سهام مورد نظر انتخاب شده شما خواهد بود.

البته در پلتفرم معاملاتی کارگزاری های بورس در اکثر موارد این اندیکاتور به صورت پیش فرض بر روی نمودار سهم ها وجود دارد و شما بدون فراخوانی نیز می توانید آن را مشاهده کنید. البته دقت داشته باشید که این اندیکاتور کاربرد چندان زیادی برای بررسی حجم معاملات در بازار بورس نداشته و معمولاً کاربران حرفه‌ای از این اندیکاتور استفاده نمی‌کنند. در ادامه با تشریح شرایط استفاده از حجم معاملات در تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی بورس با اندیکاتور های معروف‌تری برای بررسی حجم در بازار بورس آشنا خواهید شد.

ارتباط میان حجم معاملات در بورس و قیمت ها

یکی از اصلی‌ترین نکات استفاده از حجم معاملات در تحلیل های بازار بورس مقایسه کردن آن با قیمت ها در این بازار است. حجم و قیمت معاملات در کنار هم می توانند از جمله اصلی‌ترین و مهم‌ترین المان های تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی بازار بورس باشند و لازم است حتماً این دو گزینه به صورت همزمان مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز قرار بگیرند.

وقتی قیمت و حجم معاملات در روند یک سهم به‌صورت همسو با یکدیگر حرکت کرده باشند و هیچ گونه واگرایی میان این دو وجود نداشته باشد نشان از قدرت روند آن سهم دارد. وقتی قیمت و حجم معاملات به صورت غیر همسو با یکدیگر برای یک سهم حرکت نمایند عملاً بایستی منتظر شرایط خاصی در روند آن سهم باشید. در واقع تحلیل گران و معامله گران حرفه‌ای در بازار بورس وقتی حجم معاملات و قیمت‌ ها بر روی یک سهم به صورت غیر همسو با یکدیگر حرکت کنند سیگنال‌هایی دریافت نمایند که از این سیگنال ها می توانند برای خرید و فروش در بازار استفاده کنند.

بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که:

حجم معاملات در بورس و روندها

نکته بعدی که درباره حجم معاملات باید به آن اشاره داشته باشیم مقایسه میان حجم و روند ها در بازار است. روند ها در بازار بورس با استفاده از حجم معاملات تایید می شوند و در صورتی که حجم معاملات یک روند را در بازار تعیین کند عملاً نشان از وجود شرایط غیرعادی در آن روند خواهد داشت. استفاده از حجم معاملات و مقایسه آن با روندها یکی از راه‌حل‌های بسیار عالی برای تشخیص روند و همچنین پیدا کردن نقاط ابتدایی و انتهایی روندها نیز است.

وقتی در یک روند صعودی قرار داریم حجم معاملات نیز همراه با سود بیشتر روند مورد نظر بایستی با یک شیب مناسب افزایش پیدا کند. در صورتی که شیب تغییرات حجم معاملات بر روی یک سهم در بازار بورس با شیب روند آن سهم یکسان نباشد عملاً این امکان وجود دارد که به زودی شاهد به انتها رسیدن روند مورد نظر باشیم. البته در این بین شرایط شیب تغییرات حجم و شیب تغییرات روند بایستی به صورت کامل با یکدیگر مقایسه شود تا در نهایت یک تحلیل کامل و جامع از آن سهم استخراج شود.

حجم معاملات در بورس و نقد شوندگی سهام

یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که درباره حجم معاملات در بازار بورس باید به آن اشاره کنیم اهمیت آن در تعیین میزان نقد شوندگی سهم های مختلف در بازار است. به عنوان مثال فرض کنید که شما یک میلیارد تومان نقدینگی در اختیار دارید و به دنبال سرمایه گذاری آن بر روی سهم های مختلف در بازار بورس هستید. آیا این امکان وجود دارد تا شما تمام این یک میلیارد تومان را برای یک سهم سرمایه گذاری کنید؟

هرچند این موضوع با چالش‌های بسیار زیادی همراه است، مدیریت سبد سهام ایجاب می‌نماید که شما سرمایه خود را بر روی سهم های مختلف قرار دهید اما با این حال اگر قرار بر انتخاب یک سهم برای خرید باشد حتماً باید سهام مورد نظر حجم معاملات قابل توجهی داشته باشد. به عنوان مثال وقتی حجم معاملات روزانه یک سهم ۱۰۰ میلیون است عملاً شما نمی توانید یک میلیارد از آن سهم را خریداری کنید زیرا برای پر شدن تمام این حجم حداقل نیاز به ده روز معاملاتی خواهد بود.

حجم معاملات در بورس و حباب قیمتی

یکی دیگر از قابلیت ها و کاربرد هایی که می‌توان از حجم معاملات انتظار داشت استفاده از آن برای تعیین حباب قیمتی در سهم های مختلف و حتی شاخص بورس است. وقتی قیمت ها به صورت فزاینده افزایش پیدا می‌کند و یا با کاهش روبرو می‌شود عملاً برای تایید اینکه عرضه و تقاضای مورد نظر کاملا منطقی است لازم است تا حجم معاملات نیز متناسب با همین افزایش و یا کاهش ها با نوسان همراه باشد. وقتی شاهد تفاوت های بسیار زیادی میان شرایط تغییرات حجم معاملات و روند قیمت ها در یک سهم هستیم به این نکته می‌توان رسید که احتمالاً حباب قیمتی در آن سهم رخ داده است.

در مقاله حباب در بورس به صورت کامل و جامع درباره این موضوع صحبت کردیم و همچنین نحوه تشخیص حباب ها در بازار سرمایه را نیز به شما معرفی کردیم که یکی از بهترین روش ها برای این موضوع استفاده از حجم معاملات بود.

حجم مشکوک در بورس چیست

یکی از اصطلاحات بسیار مهمی که در معاملات بازار بورس احتمالاً با آن روبرو شده‌اید حجم مشکوک است. حجم معاملات مشکوک در واقع نشان دهنده شرایط بسیار خاص و بحرانی در روند یک سهم است و در صورتی که حجم معاملات مشکوک در یک سهم مشاهده کنید بایستی خود را برای تغییر شرایط فعلی آماده نمایید.

به عنوان مثال تصور کنید که در یک روند صعودی قدرتمند قرار دارید و به دلیل وجود صف خرید حجم معاملات خیلی خاصی در روند آن سهم مشاهده نمی‌شود و حداکثر حجم معاملات در هر روز معاملاتی در نهایت به حجم مبنا در آن سهم می‌رسد. حال اگر در یک روز معاملاتی حجم فوق‌العاده زیادی در روند معاملات آن سهم به وجود آید، عملاً نشان از یک تغییر خاص در روند آن سهم خواهد داشت. به چنین حجم هایی در معاملات بازار بورس اصطلاحا حجم مشکوک اطلاق می‌شود که معامله گران و تحلیل گران را به شک می‌اندازد.

روانشناسی حجم معاملات در بورس چیست

اما روند روانشناسی حجم معاملات در بورس چیست و دیدگاه کاربران و معامله‌گران مختلف در شرایط مختلف بروز حجم های مختلف در بازار به چه سمتی پیش می‌رود؟ در مقاله روانشناسی بازار بورس به صورت کامل و جامع به بررسی شرایط روحی و روانی معامله‌گران و تحلیلگران در این بازار در شرایط مختلف پرداختیم و نکات بسیار مهمی را در این باره برای شما عنوان کردیم که استفاده از آنها برای معامله گری در این بازار کاملا لازم و ضروری است.

حجم معاملات نیز ارتباط بسیار نزدیکی با روانشناسی در این بازار دارد و عملاً معامله گران و تحلیل گران بر اساس روحیات و هیجانات مختلف ایجاد شده دست به معامله می زنند که این امر باعث تغییرات در حجم معاملات هر سهم نیز می‌شود. به عنوان مثال وقتی قیمت یک سهم به یک مقاومت بسیار بزرگ نزدیک می‌شود عملاً ممکن است این دیدگاه در ذهن شما ایجاد شود که قیمت ممکن است از مقاومت مورد نظر به سمت پایین برگردد و عملاً بهترین نقطه برای فروش سهام نزدیک است.

اما وقتی قدرت روند صعودی حاضر بسیار زیاد باشد در نزدیکی‌های مقاومت مورد نظر شاهد افزایش قابل توجه حجم معاملات خواهیم بود که می تواند نشان از عبور قیمت از مقاومت مورد نظر باشد. در واقع در این شرایط حجم معاملات آن سهم نشان دهنده قدرت خریداران بوده و این هشدار را برای تحلیل گر به وجود می‌آورد که در حال حاضر قدرت خریداران به شدت زیاد است. چنین اتفاقاتی به صورت مکرر در بازار بورس رخ می‌دهد و کاربران می‌بایست با درک صحیح روانشناسی حجم معاملات در بازار بورس اقدام به اتخاذ تصمیم های درست و بهینه برای معاملات خود نمایند.

نکات تحلیلی فوق‌العاده درباره حجم معاملات در بورس

درباره حجم معاملات در بازار بورس و همچنین هشدارها و سیگنال های آن صحبت کردیم و نکات بسیار مهمی را نیز در این باره با شما در میان گذاشتیم. تا اینجای مقاله سعی کرده‌ایم تا درک صحیحی نسبت به حجم معاملات اهمیت آن در بازار بورس برای شما ایجاد کنیم. بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای و سرمایه گذاران بزرگ حتی اهمیت به مراتب بیشتری برای حجم معاملات نسبت به قیمت سهم ها قائل هستند و تحلیل حجم معاملات را در اولویت اصلی خود قرار می دهند.

در این بخش نیز سعی داریم تا ۱۰ نکته فوق‌العاده مهم و کلیدی درباره حجم معاملات و روند معامله گری با استفاده از آن در بازار بورس به شما معرفی کنیم. دقت داشته باشید که این نکات کاملا حرفه‌ای و کاربردی هستند و در حال حاضر باتجربه‌ترین و بهترین معامله گران در بازار بورس از آنها برای انجام معاملات بهتر در بازار استفاده می‌نمایند.

۱- حجم معاملات و پایان روندها در بازار بورس

یکی از مهم‌ترین استفاده های حجم معاملات مخصوصاً در تحلیل تکنیکال استفاده از آن برای تشخیص پایان روند ها در بازار بورس است. در پایان روند ها در بازار بورس اگر شما حجم معاملات روزانه یک سهم را با متوسط حجم معاملات ۹۰ روزه آن مقایسه کنید، شاهد ایجاد تغییرات بسیار زیادی نسبت به هم خواهید بود.

به معنای واضح‌تر و ساده‌تر وقتی حجم معاملات یک سهم با افزایش قابل توجهی نسبت به متوسط حجم معاملات ۹۰ روزه آن روبرو می‌شود عملاً تحلیلگران از آن به عنوان سیگنالی برای به انتها رسیدن روند مورد نظر استفاده می‌نمایند. البته دقت داشته باشید که شرایط دیگری را نیز بایستی در این مواقع مورد بررسی قرار دهید و تنها تکیه بر حجم معاملات نمی‌تواند کلید اصلی حل این معما باشد اما با این حال حجم معاملات ارزش بسیار زیادی برای چنین تحلیلی خواهد داشت.

۲- حجم معاملات نشانه اصلاح قیمت ها در بورس

در برخی از مواقع افزایش قابل‌توجهی حجم معاملات در روند یک سهم نشان از یک اصلاح قیمتی در آن دارد. روانشناسی تغییرات حجم معاملات در اصلاح قیمت ها بسیار ساده است. در طول یک روند صعودی افراد با روحیات و هیجانات مختلفی سوار بر آن روند شده و معاملات خود را بر اساس آن تطبیق می‌دهند. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت های میان معامله گران مختلف در یک روند صعودی تفاوت میان دیدگاه آنها نسبت به میزان سود استخراج شده از معامله است.

بسیاری از معامله‌گران به یک سود ۳۰ درصدی راضی هستند و برخی نیز به دنبال رسیدن به سود های به مراتب بالاتری می روند. وقتی درصد قابل توجهی از معامله گران در یک نقطه از بازار تصمیم به خروج از سهم مورد نظر گرفته و به دنبال نقد کردن سود های خود می روند، عملاً حجم معاملات در آن روز تقریباً نسبت به روزهای گذشته افزایش پیدا می‌کند و این موضوع می‌تواند باعث به وجود آمدن یک اصلاح قیمتی کوتاه مدت در آن سهم شود. دقت داشته باشید که تفاوت میان ایجاد اصلاح قیمتی با تغییر کلی روند با استفاده از حجم به میزان افزایش حجم معاملات نسبت به متوسط معاملات آن سهم خواهد بود.

۳- استفاده از حجم معاملات برای تحلیل عرضه اولیه ها در بورس

یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربردهای حجم معاملات برای تحلیل بازار بورس استفاده از آن برای تحلیل شرایط عرضه اولیه‌ها در این بازار است. در مقاله عرضه اولیه در بازار بورس اشاره کردیم که به دلیل اینکه سهام موردنظر به تازگی وارد بازار شده است عملاً نمودار خاصی از آن در دسترس نیست و نمی‌توان از روش‌ها و ابزارهای مختلف تحلیل تکنیکال برای ارزیابی شرایط آن سهم استفاده کرد.

در چنین شرایطی حجم معاملات می تواند بهترین ابزار برای تحلیل عرضه اولیه مورد نظر شما باشد. عرضه اولیه ها در بازار بورس معمولاً با رشد های انفجاری در همان شروع ورود به بازار همراه هستند و هر روز قیمت آنها به اندازه حداکثر میزان محدودیت دامنه نوسان بورس رشد می نماید. البته به دلیل تقاضای بسیار زیاد برای خرید عرضه اولیه ها معمولاً حجم معاملات خیلی بالایی در آنها شاهد نیستیم و در اکثر مواقع صف خرید تنها چیزی است که در نمودار سهام مورد نظر دیده می‌شود.

در این وضعیت اگر در چند روز معاملاتی حجم معاملات آن سهم با افزایش قابل توجهی روبرو باشد نشان از به وجود آمدن تغییراتی خاص در روند آن دارد و بسیاری از تحلیلگران و معامله گران از این شرایط برای خروج از بازار و ذخیره کردن سود های خود از خریداران عرضه اولیه استفاده می نمایند.

۴- حجم معاملات و ارتباط آن با ورود و خروج پول هوشمند در معاملات

از دیگر نکات کلیدی و کاربردهای بسیار مهم حجم معاملات در بازار بورس می توان به استفاده از آن برای تشخیص ورود و خروج پول هوشمند در معاملات اشاره نمود. افزایش قابل توجه حجم معاملات در یک سهم در برخی از روزها که تشخیص آن به شرایط نمودار آن سهم بستگی دارد می‌تواند نشان از ورود و خروج پول هوشمند در آن سهم باشد.

به عنوان مثال وقتی در چرخه بازار بورس در شرایط بدبینی و ناامیدی کامل سرمایه گذاران قرار داریم افزایش حجم معاملات می‌تواند نشان از ورود پول هوشمند به آن سهم باشد که در ادامه منجر به تغییر روند و صعودی شدن آن خواهد شد.

همچنین در انتهای روند صعودی و وقتی که نوبت به برگشت قیمت نیز می باشد افزایش قابل‌توجه حجم می تواند نشان از خروج پول هوشمند از آن سهم باشد. البته دقت داشته باشید که در این شرایط بایستی فاکتورهای دیگری را نیز برای تشخیص ورود و خروج پول هوشمند از یک سهم مورد بررسی قرار دهید تا در نهایت تحلیل شما کاملا مطمئن باشد. اما با این حال بررسی حجم معاملات عضو جدایی ناپذیر تشخیص ورود و خروج پول هوشمند به یک سهم است.

۵- استفاده از حجم معاملات برای انتخاب بهترین سهام برای خرید

یکی دیگر از کاربردهای بسیار مهم حجم معاملات در بورس استفاده از آن برای تشخیص بهترین سهام برای خرید در بازار است. وقتی شما با بررسی شرایط بازار سیگنال خرید سهام در بازار را دریافت کرده و به دنبال انتخاب یک سهم ایده‌آل برای خرید هستید فاکتورها و المان های زیادی را می بایست مورد بررسی قرار دهید یکی از مهم‌ترین فاکتورها حجم معاملات در سهم های مختلف است. در چنین شرایطی وقتی حجم معاملات در یک سهم به صورت قابل توجهی افزایش پیدا کرده باشد می‌توان آن را به‌عنوان یک سهام مستعد برای وارد شدن به روند صعودی تشخیص داد.

همچنین حجم معاملات می تواند برای تشخیص میزان نقدشوندگی یک سهم نیز موثر باشد و این فاکتور نیز برای انتخاب یک سهم ایده‌آل برای سرمایه گذاری در بازار بورس اهمیت خاص خود را خواهد داشت.

۶- حجم معاملات روشی برای سنجش قدرت خریداران و فروشندگان

از حجم معاملات در بازار بورس برای تشخیص قدرت میان خریداران و فروشندگان نیز استفاده می‌شود. به یاد داشته باشید که اصلی‌ترین فاکتور برای تشخیص قدرت خریداران و فروشندگان در یک سهم در بازار بورس بررسی میزان عرضه و تقاضا در لحظه برای سهام مورد نظر است. وقتی حجم قابل توجهی از خریدهای یک سهم را تعداد کمی از سرمایه‌گذاران رقم زده باشند در شرایطی که همان مقدار حجم به فروش رفته توسط افراد بسیار زیادی رقم خورده باشد این امر نشان از قدرت بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان دارد.

در شرایط برعکس وقتی افراد بسیار کمی حجم قابل توجهی از فروش در یک سهم را رقم زده باشند و در جهت مقابل افراد بسیار زیادی همان مقدار حجم خرید را رقم زده باشند نشان از قدرت فروشندگان در سهم مورد نظر دارد. از جهت دیگر دقت کنید که بالا بودن قدرت فروشندگان و خریداران در یک سهم نسبت به هم می تواند در تشخیص روند آن سهم اهمیت بسیار زیادی برای تحلیل گران داشته باشد.

۷- حجم معاملات معیاری برای سنجش شکست های واقعی مقاومت و حمایت

از حجم معاملات در بورس می توان به عنوان معیاری بسیار مهم برای سنجش شکست های واقعی و یا کاذب در مقاومت ها و حمایت ها در نمودار سهم های مختلف استفاده نمود. وقتی نمودار قیمت یک سهم با برخورد به یک حمایت مقداری در آن نفوذ می نماید بسیاری از تحلیلگران به این باور می‌رسند که حمایت مورد نظر شکسته شده و احتمالاً قیمت‌ ها با ریزش بیشتری نیز روبه‌رو خواهند بود.

اما در برخی از مواقع شاهد هستیم که این شکست ها و نفوذ ها کاذب هستند و دوباره قیمت به روند صعودی برمیگردد. در چنین مواقعی با استفاده از حجم معاملات به خوبی می توانید تشخیص دهید که نفوذ مورد نظر کاذب بوده است یا واقعی.

۸- استفاده از حجم معاملات برای تشخیص روندها در بازار بورس

همانطور که در بندهای قبلی به آنها اشاره کردیم از حجم معاملات در بورس می‌توان برای تشخیص روند ها نیز استفاده کرد. در انتهای روندهای صعودی و نزولی برای تشخیص شروع روند جدید و در اواسط هر کدام از این روند ها نیز برای تشخیص مواردی مانند شکست های کاذب و یا واقعی نسبت به یکدیگر می توان از حجم معاملات استفاده نمود.

در بحث بررسی حجم معاملات با روندها در بازار بورس اشاره کردیم که وقتی حجم و روند یکدیگر را تعیین نمایند عملاً روند مورد نظر قدرت قابل توجهی داشته و می‌تواند به مسیر خود ادامه دهند؛ وقتی حجم و روند یکدیگر را تایید نکنند، عملاً قدرت روند مورد نظر کاهش پیدا کرده و تحلیلگران می‌توانند از این شرایط برای پیش بینی آینده آن استفاده نمایند.

۹- اندیکاتورهای مناسب برای تعیین واگرایی میان حجم معاملات و قیمت ها در بورس

یکی از نکات و کاربردهای بسیار ایده‌آل و عالی حجم معاملات در بورس و بررسی آن با قیمت ها امکان شناخت واگرایی ها در قیمت است. اشاره کردیم که وقتی قیمت در یک سهم با حجم معاملات در آن سهم نسبت به یکدیگر تغییرات یکسان نداشته باشند و واگرایی میان این دو رخ دهد عملاً می‌توان انتظار برگشت قیمت را به روند معکوس داشت.

در تحلیل تکنیکال بازار بورس از اندیکاتور های مختلفی برای تشخیص واگرایی میان حجم معاملات و قیمت در یک سهم می توان استفاده نمود که مهم‌ترین این اندیکاتور ها اندیکاتور مکدی و اندیکاتور آر اس آی هستند. هر دوی این اندیکاتور ها به نوعی شرایط تغییرات حجم معاملات در بازار بورس را به نمایش می گذارند و وقتی روند تغییرات آنها با روند تغییرات قیمت در نمودار یکسان نباشد عملاً واگرایی در سهام مورد نظر رخ داده و بسیاری از تحلیلگران از این سیگنال به عنوان نشانه‌ای برای برگشت روند استفاده می کنند.

۱۰- حجم معاملات و انتخاب زمان مناسب برای خروج از سهم

همچنین از حجم معاملات در بازار بورس می‌توان به عنوان معیاری بسیار عالی برای انتخاب زمان مناسب برای ورود به یک سهم و یا خروج از آن استفاده کرد. وقتی در یک روند صعودی قدرتمند در بازار بورس قرار دارید و نمودار سهام مورد نظر شما رشد قابل توجهی داشته است عملاً افزایش قابل توجه حجم معاملات در آن سهم می تواند نشانه‌ای برای به انتها رسیدن روند حاضر باشد.

در بسیاری از مواقع برگشت روند صعودی به روند نزولی در بازار بورس ایران با صف فروش همراه می‌شود و بسیاری از خریداران اصلاً فرصت لازم برای خروج از سهام مورد نظر را پیدا نمی‌کنند و سودهای آنها از بین می‌رود. اما قبل از اینکه یک سهم وارد روند نزولی و صف فروش شود معمولاً حجم معاملات آن با تغییرات عمده روبرو می‌شود که شما می‌توانید از سیگنال برای خروج از سهام مورد نظر استفاده کرده و سود های خود را از این طریق ذخیره کنید.

حجم معاملات در سایر بازارهای مالی بین‌المللی

در انتها لازم است تا یک نکته مهم دیگر درباره حجم معاملات را با شما در میان بگذاریم. اکثر نکاتی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم تنها مختص بازار بورس ایران نبوده و در سایر بازارهای مالی از جمله بازار فارکس و بازار ارز دیجیتال نیز از اهمیت حجم معاملات برای تحلیل ها و تشخیص روند ها استفاده می‌شود. اتفاقاً اهمیت بررسی حجم معاملات در بازارهای جهانی و بین المللی حتی به مراتب از استفاده از آن در بازار بورس ایران نیز بیشتر است و معامله گران حرفه‌ای در بازارهای بین المللی حتماً باید استفاده از حجم معاملات را نیز در دستور کار خود در تحلیل تکنیکال داشته باشند. البته شرایط و نحوه استفاده از حجم معاملات در بازارهای بین المللی ممکن است تفاوت هایی با بازار بورس ایران داشته باشد.

جمع بندی و نتیجه گیری

نکات بسیار مهم و کلیدی درباره حجم معاملات در بازار بورس را با شما در میان گذاشته و همچنین روش‌های استفاده از حجم معاملات برای تحلیل سهم ها در بازار بورس را نیز به شما عنوان نمودیم. اکنون با استفاده از این نکات شما می‌توانید مانند یک تحلیلگر و معامله‌گر حرفه‌ای از حجم معاملات در معاملات خود استفاده کرده و به مراتب معاملات بهینه‌تری نسبت به گذشته برای خود رقم بزنید. دقت داشته باشید که هرچند استفاده و یا عدم استفاده از حجم معاملات در استراتژی معاملاتی به عهده خود شما است، اما در صورتی که حجم معاملات را در تحلیل‌های خود نادیده بگیرید عملاً هیچ شانسی برای موفقیت در بازار نداشته و ممکن است خیلی زود معاملات برنده شما تبدیل به معاملات بازنده شود.

در همین راستا و برای درک هرچه بهتر شرایط استفاده از حجم معاملات در بورس ایران می‌توانید سایر مقالات آموزش رایگان بورس را نیز مطالعه کنید تا در نهایت بهینه‌ترین شرایط معامله گری را در بازار برای خود رقم بزنید. همچنین در دوره جامع بزرگان بورس نیز به صورت کامل و جامع همزمان با آموزش کامل تحلیل تکنیکال به روش‌های حرفه‌ای و تخصصی استفاده از حجم در تشخیص روند ها و تحلیل سهم نیز خواهیم پرداخت که این مهم نیز در دسترس شما قرار گرفته است. در انتها اگر نقطه جدیدی درباره حجم معاملات در بازار بورس دارید آن را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید تا هم به چالش‌های شما پرداخته شود و هم سایر کاربران نیز بتوانند از تجربیات شما در روند معاملات خود استفاده نمایند.