حجم مبنا در بورس چیست و کاربردهای آن در بازار

حجم مبنا در بورس چیست و چه کاربردهایی در بازار سرمایه برای معامله گران و سرمایه گذاران دارد؟ یکی از اصطلاحات رایج بورس که صحبت درباره آن در شرایط مختلف معاملاتی بسیار زیاد شده حجم مبنا است. اگر سری به تابلو بازار بورس برای دیدن مشخصات سهم های مختلف زده باشید، احتمالاً با پارامتری در تابلو بازار بورس به عنوان حجم مبنا روبرو شده‌اید. حجم مبنا یکی از قوانینی است که به صورت کاملاً منحصر به فرد برای بازار ایران تعریف شده و در سایر بازارهای بورس جهانی چنین تعریفی وجود ندارد. به همین دلیل بر آن شدیم تا در مجموعه مقالات آموزش رایگان بورس به صورت کامل و جامع به تشریح این پارامتر برای شما عزیزان بپردازیم.

نکته جالب درباره حجم مبنا در بورس این است که بعد از سالها سازمان بورس تصمیم به استفاده از قوانین جدید برای تعیین آن نیز گرفت و همین امر چالش های محاسبه حجم مبنا را برای کاربران بیش از پیش نمود. البته که سازمان بورس دلایل و نکات خاص خود را برای ارائه قوانین جدید برای محاسبه حجم مبنا در بورس داشت اما با این حال در یک بررسی کامل باید ببینیم که آیا این قوانین جدید می توانند چالش های گذشته مربوط به حجم مبنا را برطرف نمایند یا خیر.

 

حجم مبنا در بورس چیست

در مقاله قیمت پایانی سهم در بورس برای محاسبه این قیمت اشاره کردیم که نیاز به پارامتری با عنوان حجم مبنا خواهیم داشت. حجم مبنا در واقع مقدار حجمی است که توسط یک رابطه بسیار ساده برای هر سهم محاسبه می‌شود و برای اینکه قیمت آن سهم در روز معاملاتی فعلی با در نظر گرفتن میانگین وزنی معاملات صورت گرفته تغییر نماید، نیاز به حداقل حجم معاملاتی برابر با حجم مبنا خواهد بود.

دقت کنید که قوانین و اصطلاحات بورسی به صورت کاملاً متصل به یکدیگر بوده و زنجیروار یکدیگر را پوشش می‌دهند و وجود یکی دلیلی بر وجود اصطلاح دیگری است. برای اینکه مفهوم حجم مبنا در بورس را بدانید لازم است و حتماً با نحوه محاسبه قیمت پایانی سهام در بورس آشنا شده و همچنین محدودیت دامنه نوسان در هر روز معاملاتی در بازار بورس را نیز بشناسید. هرچند به تعریف و تشریح دامنه نوسان و قیمت پایانی سهم در بورس پرداخته‌ایم اما برای اینکه بتوانیم مفهوم حجم مبنا را به صورت کامل برای شما تشریح کنیم لازم است تا یک تعریف چند خطی از این دو اصطلاح داشته باشیم.

در بازار بورس بعد از پایان معاملات هر روز سازمان بورس میانگین وزنی معاملات انجام گرفته را در یک فرمول خاص محاسبه و به نسبت آن قیمت پایانی آن روز اعلام می‌نماید.

از طرف دیگر بازار بورس ایران دارای محدودیت دامنه نوسان ۵ درصدی است و قیمت هر سهم در هر روز جاری تنها می‌تواند ۵ درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل افزایش یا کاهش یابد.

در شرایط عادی وقتی حجم قابل توجهی از یک سهم در یک روز معاملاتی معامله شده باشد، عملاً محاسبه قیمت پایانی بسیار ساده خواهد بود. اما در مواقعی که به دلیل وجود محدودیت دامنه نوسان با صف خرید یا صف فروش روبرو شده باشیم و یا حجم معاملات در روز جاری به حجم مبنا نرسد، عملاً بایستی شرایط ویژه‌ای برای تعیین قیمت پایانی استفاده شود.

با این تعریف به راحتی می‌توان درک کرد که حجم مبنا در واقع معیاری است که از سوی سازمان بورس به عنوان حداقل حجم معاملات برای هر سهم تعیین می‌شود تا قیمت پایانی آن سهم متناسب با میانگین وزنی معاملات صورت گرفته تعیین و محاسبه شود.

نحوه محاسبه حجم مبنا در بورس

نحوه محاسبه حجم مبنا تحت تأثیر قوانین خاص اعلام شده از سوی سازمان بورس قرار گرفته است. حجم مبنا در سابق با یک فرمول بسیار ساده محاسبه شده است. در این فرمول سازمان بورس با ضرب ضریب ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام یک شرکت حجم مبنای آن را محاسبه می‌نمود. این روش محاسبه حجم مبنا از دیرباز توسط سازمان بورس مورد استفاده قرار گرفته و هنوز هم در اکثر مواقع کاربرد دارد. اما سازمان بورس قوانین جدیدی اعلام کرده که این روش محاسبه حجم مبنا را تحت تاثیر قرار داده است. در ادامه این قوانین را نیز با هم بررسی خواهیم کرد.

البته شایان ذکر است که کاربران و معامله گران در بازار بورس نیازی به محاسبه حجم مبنا برای سهام شرکت ها ندارند. زیرا در تابلو بازار بورس این مقدار در لحظه برای تمام شرکت ها محاسبه شده و قابل رویت است. از این رو تنها باید به دنبال استفاده از کاربردهای حجم مبنا در بازار و معامله گری باشید.

کاربردهای حجم مبنا در بورس چیست

با مفهوم حجم مبنا در بورس آشنا شدید و اکنون می دانید که چرا از این پارامتر به عنوان یکی از مهم‌ترین پارامتر ها در بازار بورس ایران استفاده می‌شود. البته با بررسی مزیت های استفاده از حجم مبنا در بورس درک بهتری نسبت به این فاکتور پیدا خواهید کرد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. اما قبل از آن لازم از کاربردهای حجم مبنا در معاملات بازار بورس را با هم مورد بررسی قرار دهیم.

اصلی ترین و مهم‌ترین کاربرد تعریف شده برای حجم مبنا همان تعریفی است که در بند قبلی به آن اشاره کردیم. در صورت نرسیدن حجم معاملات یک سهم به حجم مبنا در هر روز معاملاتی، از نسبت میان حجم معامله شده و حجم مبنا برای تعیین قیمت پایانی آن روز معاملاتی در آن سهم استفاده می‌شود. این کاربرد به عنوان کاربرد معمول حجم مبنا شناخته شده و اکثر سرمایه گذاران و سهامداران با این تعریف و این کاربرد آشنا هستند.

یکی دیگر از کاربردهای بسیار عالی حجم مبنا استفاده از آن برای سنجش شرایط یک سهم در بازار بورس است. وقتی مقدار حجم معاملاتی یک سهم در طول یک روز معاملاتی به شدت از حجم مبنا افزایش پیدا کند، این مهم می‌تواند نشانه تغییراتی در روند قیمت آن سهم برای سرمایه‌گذاران باشد.

همانطور که می‌دانید حجم معاملات یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین فاکتورهایی است که تحلیلگران از آن برای تحلیل شرایط یک سهم استفاده می‌نمایند. وقتی حجم معاملات در یک سهم در بازار بورس با افزایش بسیار چشمگیری روبرو شود عملاً این امر می‌تواند نشانه تغییراتی در روند آن باشد. در انتهای یک روند نزولی چنین رفتاری از سوی سهامداران می‌تواند نشانه ورود پول هوشمند به سهم مورد نظر و در انتهای یک روند صعودی چنین رفتاری از سوی سهامداران می‌تواند نشانه خالی کردن سهم از سوی حقوقی ها و سرمایه گذاران بزرگ باشد.

ملاحظه می کنید که با یک تکنیک بسیار ساده می‌توانید از حجم مبنا برای ارزیابی شرایط یک  سهم استفاده کنید و حتی از آن به عنوان معیاری برای بررسی شرایط ورود و خروج پول هوشمند به یک سهم نیز استفاده نمایید. دقت داشته باشید که نشانه هایی که با آنها اشاره کردیم تنها در مواقعی قابل استناد خواهند بود که حجم معاملات روزانه تفاوت فوق‌العاده چشمگیری با حجم مبنا و متوسط حجم معاملات سهام مورد نظر در روزهای گذشته داشته باشد.

قوانین سازمان بورس درباره حجم مبنا

قوانین حجم مبنا در بورس به دستور سازمان بورس دستخوش تغییرات جدیدی شده است. استفاده از حجم مبنا در بازار بورس ایران سابقه طولانی داشته و کمتر شاهد ایجاد تغییرات در قوانین آن بوده‌ایم. اما با این حال در چند وقت اخیر شاهد ایجاد تغییراتی در این قوانین بوده‌ایم. این قوانین را در این بخش با هم مرور می‌کنیم.

قبل از هر چیزی سازمان بورس تعریف جدیدی با عنوان ارزش مبنا را به قوانین خود اضافه کرده است. ارزش مبنا برای هر سهم از حاصل ضرب قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی در هر هفته در حجم مبنای آن سهم به دست می آید. معمولا روز آخر هفته چهارشنبه است مگر اینکه تعطیلاتی در هفته وجود داشته باشد. بعد از محاسبه ارزش مبنا چند حالت مختلف پیش می آید که در آنها به ترتیب زیر باید عمل کرد:

اگر سرمایه یک شرکت در بازار بورس کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال باشد، بعد از محاسبه ارزش مبنا از قوانین زیر برای تعیین حجم مبنای آن استفاده می‌شود:

• اگر ارزش مبنای محاسبه شده برای یک شرکت کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد، در این صورت حجم مبنا از تقسیم ۵۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا برای هفته جاری معتبر خواهد بود.
• اگر ارزش مبنا بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا برای هر سهم در بورس از همان روش قدیمی و سابق یعنی ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام شرکت به دست خواهد آمد. در واقع این شرایط عملاً تغییری در حجم مبنای محاسبه شده برای سهام مورد نیز ایجاد نمی شود.
• در صورتی که ارزش مبنا بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا از تقسیم ۱۰۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا نیز یک هفته معتبر خواهد بود و دوباره برای هفته بعد باید محاسبه شود.

برای شرکت هایی که مقدار سرمایه آنها در بازار بورس بیشتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال باشد، از روش های زیر برای محاسبه حجم مبنا استفاده می‌شود:

• اگر ارزش مبنای محاسبه شده برای یک شرکت کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد، در این صورت حجم مبنا از تقسیم ۵۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا برای هفته جاری معتبر خواهد بود.
• اگر ارزش مبنا بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا برای هر سهم در بورس از همان روش قدیمی و سابق یعنی ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام شرکت به دست خواهد آمد. در واقع این شرایط عملاً تغییری در حجم مبنای محاسبه شده برای سهام مورد نیز ایجاد نمی شود.
• در صورتی که ارزش مبنا بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا از تقسیم ۱۲۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا نیز یک هفته معتبر خواهد بود و دوباره برای هفته بعد باید محاسبه شود.

محاسبه حجم مبنا در بازار فرابورس

قوانین محاسبه حجم مبنا در فرابورس نیز مطابق با شرایط جدید تعیین شده از سوی سازمان بورس با تغییرات مشابهی روبرو شده است. برای محاسبه حجم مبنا در بازار فرابورس بایستی مطابق با موارد زیر عمل کنید.

• محاسبه حجم مبنا در بازار اول و دوم فرابورس دقیقا مشابه با همان قوانین بازار بورس است. از این رو همان روش های بیان شده در بالا را می توانید برای این منظور به کار بگیرید.
• در بازار پایه زرد همان قوانین بازار بورس استفاده می‌شود با این تفاوت برای این بازار حداقل ارزش مبنا تعیین شده که برابر ۲۰ میلیارد ریال است. ارزش مبنا از این مقدار کمتر نخواهد بود.
• در بازار پایه نارنجی نیز قوانین و شرایط همان قوانین بالا هستند و برای این بازار نیز حداقل ارزش مبنا به مقدار ۱۰ میلیارد ریال تعیین شده است. عملاً در رابطه های بالا نمی توانید ارزش مبنا را کمتر از این مقدار قرار دهید.
• در بازار پایه قرمز رنگ نیز حداقل ارزش مبنای لحاظ شده ۵ میلیارد ریال خواهد بود. در واقع اگر ارزش مبنای محاسبه شده برای یک سهم در بازار پایه قرمز فرابورس کمتر از ۵ میلیارد ریال شد، همین عدد ۵ میلیارد ریال ملاک کار خواهد بود.

به این ترتیب در بازار پایه فرابورس برای تعیین حجم مبنا می توانید طبق شرایط زیر عمل کنید:

اگر سرمایه یک شرکت در بازار پایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال باشد، بعد از محاسبه ارزش مبنا از قوانین زیر برای تعیین حجم مبنای آن استفاده می‌شود:

• اگر ارزش مبنای محاسبه شده برای یک شرکت کمتر از ۲۰ میلیارد ریال برای بازار پایه زرد، کمتر از ۱۰ میلیارد ریال برای بازار پایه نارنجی و کمتر از ۵ میلیارد ریال برای بازار پایه قرمز باشد، در این صورت حجم مبنا از تقسیم به ترتیب ۲۰ میلیارد ریال، ۱۰ میلیارد ریال و ۵ میلیارد ریال بر قیمت پایانی در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا برای هفته جاری معتبر خواهد بود.
• اگر ارزش مبنا برای هر یک از این بازارها بین حداقل ارزش مبنای در نظر گرفته شده (۲۰ میلیارد ریال برای بازار زرد، ۱۰ میلیارد ریال برای بازار نارنجی و ۵ میلیارد ریال برای بازار قرمز) و ۱۰۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا برای هر سهم در فرابورس از همان روش قدیمی و سابق یعنی ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام شرکت به دست خواهد آمد. در واقع این شرایط عملاً تغییری در حجم مبنای محاسبه شده برای سهام مورد نیز ایجاد نمی‌شود.
• در صورتی که ارزش مبنا بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا از تقسیم ۱۰۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی به دست می آید. این حجم مبنا نیز یک هفته معتبر خواهد بود و دوباره برای هفته بعد باید محاسبه شود.

برای شرکت هایی که مقدار سرمایه آنها در بازار فرابورس بیشتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال باشد، از روش های زیر برای محاسبه حجم مبنا استفاده می‌شود:

• اگر ارزش مبنای محاسبه شده برای یک شرکت کمتر از حداقل ارزش مبنای در نظر گرفته شده برای هر بازار باشد، در این صورت حجم مبنا از تقسیم این حداقل‌ها بر قیمت پایانی در آخرین روز معاملاتی به دست می‌آید. این حجم مبنا برای هفته جاری معتبر خواهد بود.
• اگر ارزش مبنا بین حداقل ارزش مبنای در نظر گرفته شده تا ۱۲۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا برای هر سهم در فرابورس از همان روش قدیمی و سابق یعنی ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد سهام شرکت به دست خواهد آمد. در واقع این شرایط عملاً تغییری در حجم مبنای محاسبه شده برای سهام مورد نیز ایجاد نمی‌شود.
• در صورتی که ارزش مبنا بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا از تقسیم ۱۲۰ میلیارد ریال بر قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی به دست می‌آید. این حجم مبنا نیز یک هفته معتبر خواهد بود و دوباره برای هفته بعد باید محاسبه شود.

مزیت های حجم مبنا در بورس چیست

استفاده از حجم مبنا در بورس مزیت ها و معایب خاص خود را دارد. با توجه به اینکه این اصطلاح تنها در بازار بورس ایران تعریف شده و در بورس خارج عملاً هیچ نشانه‌ای از آن وجود ندارد از این رو بایستی به بررسی مزیت ها و معایب استفاده از آن در بورس داخلی بپردازیم.

یکی از مهم‌ترین و اصلی ترین مزیت های استفاده از حجم مبنا در بورس کنترل سفته‌بازی و دلالانی است که به دنبال افزایش و یا کاهش قیمت یک سهم به صورت کاذب هستند.

در تعریف حجم مبنا اشاره کردیم که برای این که قیمت پایانی یک سهم متناسب با میانگین وزنی معاملات انجام شده در روز معاملاتی جاری محاسبه شود نیاز است تا حداقل به اندازه حجم مبنا در آن سهم معامله صورت پذیرد. تصور کنید که حجم مبنا در بازار بورس ایران تعریف نشده بود؛ در چنین وضعیتی با رسیدن یک سهم به صف خرید عملاً با یک حجم بسیار کم این امکان وجود داشت تا در چند روز متوالی قیمت سهم مورد نظر افزایش چشمگیری داشته باشد. در حالی که مجموع حجم معاملات این چند روز حتی به هزار واحد نیز نرسد.

وجود حجم مبنا باعث می‌شود تا سفته‌بازان عملاً نتوانند با سرمایه های کم اقدام به کاهش و یا افزایش قیمت یک سهم در روند دلخواه خود نمایند. با توجه به اینکه برای اینکه قیمت یک سهم به اندازه حداکثر دامنه نوسان در یک روز جاری افزایش پیدا کند حداقل نیاز به حجم معاملاتی برابر با حجم مبنا خواهد داشت، از این رو برای چنین منظوری سرمایه قابل توجهی هم نیاز خواهد بود که خیلی ها چنین امکانی ندارند.

یکی از مهم‌ترین مزیت های استفاده از حجم مبنا کنترل شرایط بازار در وضعیت های بحرانی است. همان‌طور که می‌دانید در اخبار اقتصادی و نظامی فوق‌العاده تأثیرگذار برای بازار بورس عملاً بسیاری از سهم ها به صف فروش بزرگی تبدیل شده و خریداری هم وجود ندارد که این صف فروش را جمع کند.

در چنین شرایطی اگر حجم مبنا در بازار بورس تعریف نشده باشد عملاً در طول یک هفته امکان ریزش شدیدی را برای قیمت یک سهم می توان متصور بود.

معایب حجم مبنا در بورس چیست

اما آیا استفاده از حجم مبنا در بورس ایران تنها مزیت های بالا را به دنبال دارد و هیچ عیبی در استفاده از این پارامتر در معاملات وجود نخواهد داشت؟ استفاده از حجم مبنا در بازار بورس گاهی اوقات با معایبی نیز همراه می‌شود. به همین دلیل است که سازمان بورس اقدام به تدوین قوانین جدیدی برای تعیین هرچه بهتر حجم مبنا در بازار کرده است.

تصور کنید که یک سهم مرتبط با یک شرکت کوچک در شرایط ایده‌آل از نظر میزان سوددهی قرار گرفته و استقبال از آن برای خرید زیاد است. با فرض اینکه سهام مورد نظر واقعاً ارزش ذاتی بالایی داشته و خرید آن ارزشمند است، سرمایه‌گذاران بسیار زیادی برای خرید آن اقدام خواهد کرد.

عملاً این امر باعث می‌شود تا سهام مورد نظر به صف خرید سنگینی تبدیل شده و به دلیل وجود حجم مبنا حتی در چند روز معاملاتی هم قیمت آن با افزایش چشمگیری روبرو نشود. ادامه دار شدن این روند باعث ایجاد گره معاملاتی در معاملات آن سهم خواهد شد.

همچنین در صف فروش نیز ممکن است چنین شرایطی برای یک سهم به وجود آید. وقتی هیچ خریداری برای یک سهم وجود ندارد عملاً صف فروش سنگینی در آن سهم ایجاد شده و به دلیل عدم انجام معامله عملاً قیمت سهم در یک محدوده بسیار کوچکی قفل خواهد شد. این مشکلات در بازار بورس ایران به دلیل استفاده از حجم مبنا در معاملات به وجود می آید. در ادامه روش های باز کردن گره معاملاتی توسط سازمان بورس را برای شما تشریح خواهیم کرد.

حجم مبنا در بورس خارج

اشاره کردیم که حجم مبنا در بورس خارج عملاً تعریف نشده و این اصطلاح تنها مربوط به بازار بورس ایران است. البته دقت داشته باشید که محدوده دامنه نوسان تنها مختص بازار بورس ایران نبوده و در بورس خارج نیز چنین شرایطی برای معامله در بازار بورس تعریف شده است. اما معمولاً در بازارهای بزرگ بورس جهانی دامنه نوسان بسیار بیشتر از دامنه نوسان بازار ایران می باشد.

حجم مبنا ۱ یعنی چه؟

در بخش معایب حجم مبنا در بورس ایران اشاره کردیم که در مواقعی به دلیل عدم وجود خریدار و فروشنده در یک سهم شاهد ایجاد گره معاملاتی در آن هستیم. به دلیل اینکه معاملات در سهم مورد نظر به شدت حجم پایینی دارد عملاً قیمت پایانی هر روز با قیمت پایانی روز قبل تفاوت چندانی نداشته و این امر باعث می‌شود تا قیمت در یک محدوده بسیار کوچک قفل شود. این قفل شدن ربطی به صف فروش و یا صف خرید نداشته و در هر دو صورت ممکن است شاهد چنین شرایطی در معاملات یک سهم باشیم.

وقتی با گره معاملاتی در معاملات یک سهم رو به رو شدیم ناظر که همان سازمان بورس است می تواند با یک راهکار بسیار ساده این گره معاملاتی را برطرف کند. در چنین مواقعی سازمان بورس برای یک روز حجم مبنای سهام مورد نظر را برابر با یک قرار می دهد تا حتی یک معامله نیز قیمت پایانی سهام را در آن روز جاری با تغییر حداکثری مواجه سازد.

البته دقت داشته باشید که لزوماً با تعیین حجم مبنای یک برای یک سهم برای یک روز، گره معاملاتی آن باز نشده و ممکن است ناظر برای چند روز چنین شرایطی را ادامه دهد. این وضعیت از سوی ناظر تا زمانی ادامه پیدا خواهد کرد که گره معاملاتی در معاملات سهم مورد نظر کاملاً باز شده و کاربران می‌توانند بدون چالش به معاملات خود در بازار بپردازند.

حجم مبنا ۱ در واقع اصطلاحی است که برای باز کردن گره معاملاتی توسط ناظر بازار بورس مورد استفاده قرار می گیرد.

جمع بندی

---

به تعریف و بررسی کامل حجم مبنا در بورس پرداختیم و نکات بسیار مهمی درباره روش محاسبه و قوانین جدید اعلام شده از سوی سازمان بورس در این باره را نیز با شما در میان گذاشتیم. شناخت مفهوم چنین اطلاعاتی برای تمام معامله گران در بازار بورس الزامی است و در صورت نداشتن شناخت کافی نسبت به این اصطلاحات ممکن است معاملات شما در بازار تحت‌الشعاع قرار گیرد.

تمام تلاش ما در مجموعه کانون بورس ایجاد بستری مناسب برای انجام معاملات کاملاً ایمن و مطمئن برای کاربران ایرانی است. در همین راستا در مقالات آموزش رایگان بورس سعی داریم تا تمام نکات و مفاهیم لازم برای معامله در این بازار را به شما بیاموزیم. نکاتی که دقت به آنها می‌تواند روند معاملاتی به مراتب بهتری را برای شما رقم بزند. همچنین دقت کنید که بسیاری از مطالب عنوان شده در این بخش از مقالات در بسیاری از سایت ها به عنوان پکیج آموزش بازار بورس برای فروش گذاشته شده و قیمت های بسیار بالایی نیز برای آنها در نظر گرفته شده است.

کاربران علاقه مند به حضور در دوره جامع بزرگان بورس نیز می‌توانند این آموزش ها را در مجموعه کانون بورس دنبال کرده و با آموزش های کاملاً حرفه ای وارد بازار معاملاتی بورس ایران شوند. در این دوره ها علاوه بر آموزش کامل مفاهیم بازار بورس و تحلیل تکنیکال سعی داریم تا استراتژی های پیشرفته مورد استفاده در بازار بورس را نیز به شما بیاموزیم.