بازار فرابورس تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف فعالیت خود را آغاز کرد.
در بازار بورس اوراق بهادار خرید و فروش انجام میشود.
انواع بازارهای موجود در فرابورس
بازار اول فرابورس
بازار دوم فرابورس
بازار سوم فرابورس
بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس
بازار پایه فرابورس
تبصره: پذیرش سهام شرکت‌های مختلف، در بازارهای اول و دوم و بازار پایه انجام میشود و پذیرش سایر اوراق بهادار مانند اوراق خزانه، صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.
نحوه خرید و فروش در بازار اول, بازار دوم, بازار سوم و بازار پایه تفاوتی با یکدیگر ندارند. در این شرایط شما با یک کد بورسی می‌توانید هم در بازارهای بورس و فرابورس خرید و فروش روی سهام های مختلف داشته باشید. در ادامه ویژگی‌ها و سازوکار هریک از بازارهای موجود در فرابورس را شرح خواهیم داد.
در بازارهای اول و دوم پذیرش و معاملات سهام شرکت‌های مختلف، سهامی عام صورت می‌گیرد.
در بازار سوم عرضه اوراق بهادار مانند حق تقدم سهام، پذیره نویسی سهام و سایر اوراق بهادار انجام میشود.
در بازار ابزارهای نوین مالی, ابزارهای مالی که به تائید شورای عالی بورس رسیده باشد پذیرش و معامله میشود. از جمله این ابزارها می‌توان اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک را نام برد .
بازار پایه نیزبر اساس الزامات ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۳۶ احکام دائمی برنامه های توسعه کشور ایجاد شده که می‌گوید هر شرکت سهامی عام باید سازوکار معاملاتی داشته باشد و باید در بازار پذیرش شود.
چنانچه شرکت‌های سهامی در بازار بورس یا بازار فرابورس پذیرش نگرفته باشند، باید ثبت شوند و خرید و فروش سهام آنها در یکی از بازارها انجام شود.
اگر شرکت معیارهای پذیرش در بازار را داشته باشد به بازار اصلی خواهد رفت اما اگر معیارهای پذیرش در بازارهای اصلی را نداشته باشد، باید امکان انجام معاملات برای شرکت‌های سهامی عام فراهم شود که این معاملات در بازار پایه انجام خواهد شد.
شرکت‌هایی که پذیرش آنها در بازار بورس و فرابورس لغو شود، باید نماد آنها در بازار پایه فرابورس درج شده و در آنجا خرید و فروش آنها انجام گیرد.
شرکت هایی که در بازار پایه حضور دارند به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند.
- شرکت‌هایی که درخواستی مبنی بر پذیرش در بازار را ندارند اما به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
- شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما معیارهای پذیرش در بازار را دارا نیستند.
- شرکت‌هایی که پذیرش آنها در بازار لغو میشود به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس در بازار پایه درج خواهند شد.
نکته: با توجه به اینکه شرایط پذیرش در بازار پایه به مراتب آسان تر از بقیه بازارها است ریسک انجام معامله در این بازارها بالاتر است. در واقع بزرگترین ریسک بازار پایه، عدم شفافیت شرکت‌های حاضر در این بازار است.
بازار پایه متشکل از سه بازار به شرح ذیل می‌باشد:
بازار پایه زرد
بازار پایه نارنجی
بازار پایه قرمز
